Termin wprowadzenia pierwotnie wyznaczony był na 1 kwietnia 2020 roku. Sytuacja związana z COVID-19 sprawiła, że termin ten odraczano, najpierw na 1 lipca, ostatecznie na 1 października 2020 roku. Tak oto tym sposobem już za kilka dni JPK_VAT z deklaracją zastąpi dotychczasowe deklaracje VAT-7/VAT-7K oraz Jednolity Plik Kontrolny.
Przy czym konieczne będzie także nadawanie nowych kodów GTU dla towarów i usług.
Czym jest JPK_VAT z deklaracją?
JPK_VAT z deklaracją to dokument elektroniczny, który będzie się składał z dwóch części. Pierwsza z nich obejmie ewidencję VAT (zestawienie zakupów i sprzedaży, wynikających z ewidencji VAT przedsiębiorcy za dany okres), a druga deklarację VAT (VAT-7 i VAT-7K).
Do składania JPK_VAT zobowiązani będą wszyscy podatnicy zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT za okresy od 1 października 2020 roku (czyli małe, średnie i duże przedsiębiorstwa oraz mikroprzedsiębiorcy).
Oznacza to, że za okresy od 1 października 2020 roku nie będzie już możliwości składania deklaracji VAT-7 i VAT-7K w inny sposób niż przez JPK_VAT.
JPK_VAT, zawierający część ewidencyjną i deklaracyjną, dotyczyć będzie rozliczeń VAT dokonywanych obecnie w deklaracji VAT-7 i VAT-7K.
Nie będzie natomiast dotyczyć skróconej deklaracji VAT w zakresie usług taksówek osobowych opodatkowanych ryczałtem (VAT-12), jak również pozostałych deklaracji podatkowych, do których będą mieć zastosowanie dotychczasowe przepisy (np. VAT-8, VAT-9M, VAT-10 czy VAT-14).
Co będzie zawierać JPK_VAT?
- zestaw informacji o zakupach i sprzedaży, który wynika z ewidencji VAT za dany okres
- pozycje z obecnej deklaracji VAT-7 (VAT-7K)
- dodatkowe dane, które są potrzebne do analizy poprawności rozliczenia
Praca z JPK_VAT
Przedsiębiorca przygotuje i wyśle tylko jeden plik, który będzie zawierać część ewidencyjną oraz deklaracyjną.
Plik ten składany będzie wyłącznie w wersji elektronicznej za okresy miesięczne – do 25. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni (chyba, że 25. dzień miesiąca wypada w sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, wtedy termin przesuwa się na pierwszy dzień roboczy).
Obowiązywać będą dwa warianty JPK_VAT:
1) JPK_V7M – dla podatników, którzy rozliczają się miesięcznie,
2) JPK_V7K – dla podatników, którzy rozliczają się kwartalnie.
JPK_VAT z deklaracją będzie można podpisać:
– profilem kwalifikowanym (polskim lub innego kraju UE),
– profilem zaufanym,
– danymi autoryzującymi.
ROZLICZENIA KWARTALNE
Podatnicy rozliczający się kwartalnie, zobowiązani do składania JPK_VAT, wypełnią tylko część ewidencyjną za pierwsze dwa miesiące każdego kwartału. Natomiast po zakończeniu kwartału wypełnią część ewidencyjną za trzeci miesiąc kwartału oraz część deklaracyjną JPK_VAT za cały kwartał.
Co ułatwi JPK_VAT?
- zamiast odrębnych deklaracji VAT-7 lub VAT-7K wraz z załącznikami i odrębnie pliku JPK, będzie wysyłany jeden plik JPK_VAT, realizujący dwa obowiązki
- zostanie ograniczona liczba kontroli podatkowych i postępowań oraz skrócenie czasu wykonywania czynności kontrolnych
- każde rozliczenie VAT będzie automatycznie weryfikowane w zakresie prawidłowości wykazywanych kwot podatku należnego i naliczonego, bez angażowania podatnika
Jaki był cel wprowadzenia JPK_VAT?
Celem było uproszczenie raportowania VAT. W praktyce jednak to co miało być uproszczeniem, okazuje się nie lada wyzwaniem dla podatników.
Wiąże się to z szeregiem zmian, a w szczególności koniecznością dostosowania ich systemów księgowych.
W nowym JPK_VAT pojawią się nowe oznaczenia liczbowe i literowe.
Nowe kody GTU dla towarów i usług
Kluczową zmianą jest nałożenie na podatników obowiązku weryfikacji sprzedawanych towarów oraz świadczonych usług pod kątem ich przynależności do jednej z trzynastu grup towarowo-usługowych (GTU).
W sytuacji, gdy towar lub usługa będzie należeć do jednej z nich, podatnik będzie zobligowany do przypisywania im właściwego kodu GTU w nowym JPK_V7M/JPK_V7K.
Z przepisów wynika, że dla wybranych towarów zostały przewidziane oznaczenia od „01” do „10”, zaś dla wybranych usług – oznaczenia od „11” do „13”.
Obowiązek oznaczania sprzedaży nowymi kodami ma dotyczyć sprzedawców. Nabywcy towarów i usług nie będą obowiązani wskazywać powyższych oznaczeń w przesyłanych plikach JPK_VAT.
Pamiętać trzeba, że oznaczanie GTU należy stosować jedynie do krajowych i transgranicznych dostaw towarów i świadczonych usług.
Gdzie umieszczać kody GTU?
Przepisy prawa nie nakazują umieszczania kodów GTU na fakturach, jednak takie postępowanie będzie korzystne zarówno dla przedsiębiorców, jak i obsługujących księgowych.
Ze względu na brak dogłębnej wiedzy dotyczącej specyfiki sprzedawanych towarów i usług przez obsługiwanych przedsiębiorców, prawidłowe wytypowanie kodu GTU przez biuro rachunkowe może być bardzo utrudnione, a czasami wręcz niemożliwe. Dlatego dla własnego bezpieczeństwa, w celu wyeliminowania ewentualnej pomyłki, warto samodzielnie opisywać faktury sprzedażowe nowymi kodami GTU.
Tym bardziej, że biuro rachunkowe nie będzie w stanie oznaczyć transakcji powiązanych, nie posiadając wiedzy na temat powiązań rodzinnych pomiędzy kontrahentami, a to także trzeba będzie raportować w JPK_VAT.
Co w przypadku podania błędnego kodu GTU?
W przypadku zastosowania błędnego kodu GTU Ministerstwo Finansów radzi, by korekty dokonywać na dwa sposoby.
- całkowite zastępowanie błędnego wpisu prawidłowym (ten sposób jest preferowany, kiedy korekta następuje przed złożeniem pierwotnego pliku, który zawiera błąd)
- pozostawianie błędnego zapisu i dodawanie dwóch kolejnych, tj.: pierwszego stornującego o identycznych danych (w tym błędnych oznaczeniach GTU) i odwrotnym znaku przy danych kwotowych w polach „K” oraz drugiego, który zawiera prawidłowe zapisy, w tym oznaczenia GTU”
Jak twierdzi Ministerstwo Finansów, dokonując korekty korzystając z powyższych instrukcji można korygować błąd w zaksięgowaniu faktury niezależnie od tego, w ilu oznaczeniach GTU go popełniono. Co więcej, w przypadku zmiany, która nie wpływa na część deklaracyjną, wystarczy korekta samej części ewidencyjnej.
Obowiązek oznaczania sprzedaży specjalnymi kodami GTU budzi wiele obaw wśród przedsiębiorców. Kody te zostały przez Ministerstwo Finansów podzielone według grup ryzyka wystąpienia nadużyć bądź oszustw podatkowych.
Choć grup kodów GTU jest tylko 13, to nadal stanowią one dla przedsiębiorców dużą trudność w zakresie oszacowania, do jakiej grupy transakcji należy zaliczyć prowadzoną sprzedaż.
Jest to bardzo istotne, bowiem od tego zależy numer kodu GTU, jaki będzie trzeba umieścić w pliku JPK_VAT.
Ze względu na to, że ustawodawca obowiązek samodzielnego wyznaczenia odpowiedniego kodu GTU zrzucił bezpośrednio na przedsiębiorców, którzy jak twierdzi Ministerstwo najlepiej znają specyfikę dokonywanych transakcji, pojawiło się wiele apeli kolejnego przesunięcia terminu wprowadzenia zmian w JPK.
Problemem jest tutaj duże prawdopodobieństwo niewykonania obowiązków przez podatników, a doradcy podatkowi i biura rachunkowe, które obsługują rozliczenia VAT nie będą miały danych pozwalających na sporządzenie deklaracji według nowo wprowadzonych przepisów. Jak będzie okaże się w pierwszym miesiącu składania deklaracji czyli już w listopadzie przy rozliczaniu miesiąca października.
Nie każda transakcja powinna zostać oznaczona kodem GTU. Oznaczenia dostaw i towarów i świadczenia usług nie dotyczą zbiorczych informacji o sprzedaży ewidencjonowanej przy użyciu kasy rejestrującej oraz zbiorczych informacji o sprzedaży nieudokumentowanej fakturami oraz nieobjętej obowiązkiem prowadzenia ewidencji sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej.
Oznaczeń dostaw towarów i świadczenia usług nie należy stosować także do transakcji zakupu skutkujących pojawieniem się podatku należnego (np. WDT, import usług).
Oznacza to, że nowym oznaczeniem GTU nie będą objęte:
- faktury zakupowe (w tym zakupy z zagranicy obejmujące WNT lub import usług)
- dokumenty wewnętrzne
- zbiorcze informacje o sprzedaży ewidencjonowanej przy użyciu kas rejestrujących
Brak oznaczenia symboli GTU w JPK_V7M lub JPK_V7K powodować może wezwanie do uzupełnienia pliku JPK zagrożone sankcją grzywny 500 zł za każde uchybienie.
Wykaz kodów znajdziesz tutaj.
